هر سال، یک فروشنده جدید شبکه گسترده سازمانی یا شبکه Wan یا یک مخفف دیگر… ، خبر از تحولی بزرگ میدهد: “شبکه گسترده سازمانی در حال تغییر است! این بار متفاوت است!” اگرچه برخی از ادعاهای فروشنده جدید ممکن است درست باشد، اما شبکه گسترده سازمانی طی دههها تحت تأثیر موجهای فناوری و نیازهای متغیر سازمانها تغییر کرده است. در این مقاله، به بررسی ظهور شبکههای گسترده سازمانی، تغییرات آنها در طول زمان و تأکیدات جدیدترین نسل فناوری WAN میپردازیم.
ظهور شبکههای گسترده سازمانی و فناوری MPLS
شبکههای گسترده سازمانی در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ پدیدار شدند و به سازمانها این امکان را دادند که شبکههای داده خصوصی و امن خود را در مناطق جغرافیایی وسیع ایجاد کنند. این امکان با دیجیتالی شدن شبکههای مخابراتی و رشد استفاده از سیستمهای کامپیوتری فراهم شد. شبکه WANهای اولیه از خطوط اجارهای مخابراتی با استفاده از Frame Relay برای انتقال داده و سیستمهای PBX برای ارتباطات صوتی بر روی همان زیرساخت تشکیل شده بودند. این شبکههای گسترده سازمانی اولیه بسیار غیرمنعطف بودند و نیاز داشتند که سازمان هر بخش از شبکه WAN را طراحی، تامین و مدیریت کند، اما به هر حال کار میکردند!
در دهه ۱۹۹۰، فناوری Multiprotocol Label Switching (MPLS) ظهور کرد و انعطافپذیری و مقیاسپذیری بیشتری نسبت به Frame Relay ارائه داد. MPLS از اتصالات اترنت با پهنای باند بالا پشتیبانی میکرد، کیفیت خدمات (QoS) بهتری ارائه میداد، با گذشت زمان ارزانتر میشد و از خدمات صوتی/تصویری/دادهای یکپارچه بر روی یک خط پشتیبانی میکرد. علاوه بر این، MPLS توسط حاملهای مخابراتی به عنوان یک سرویس مدیریتشده ارائه میشد، که راهاندازی و مدیریت آن را نسبت به فناوریهای قدیمی WAN که نیاز به مدیریت کامل سازمان داشت، آسانتر میکرد. به همین دلیل MPLS در دهه ۲۰۰۰ به فناوری غالب شبکه WAN سازمانی تبدیل شد.
انتقال از MPLS به SD-WAN
۱.۰ تحول شبکههای گسترده سازمانی از MPLS به شبکههای گسترده تعریفشده توسط نرمافزار (SD-WAN) از اواخر دهه ۲۰۰۰ و اوایل دهه ۲۰۱۰ آغاز شد، همزمان با دسترسی گسترده به اینترنت پهنباند پرسرعت، که به سازمانها امکان میداد ترافیک بین سایتها را با هزینه کمتر و انعطافپذیری بالاتر از طریق اینترنت عمومی مدیریت کنند.
فناوری SD-WAN به سازمانها امکان میداد تا از هر ترکیبی از خدمات حمل و نقل (پهنباند، اختصاصی، ۴G/LTE و غیره) از چندین حامل استفاده کنند، که به طور قابل توجهی انعطافپذیری و سهولت عملیاتی را بهبود میبخشید. همچنین SD-WANها میتوانستند به شکلی طراحی شوند که بسیار ارزانتر از شبکههای MPLS باشند، به طوری که هزینه یک مدار پهنباند/ISP اختصاصی به همراه یک سرویس SD-WAN حدود ۵۰-۶۰٪ ارزانتر از یک سرویس MPLS قابل مقایسه بود.
در طول دهه ۲۰۱۰، سازمانهایی که موارد استفاده عمومی شبکه WAN داشتند عمدتاً شبکههای MPLS را به نفع زیرساخت اینترنت عمومی و لایه SD-WAN کنار گذاشتند. در واقع، تقریباً ۹۰٪ سازمانها تا سال ۲۰۲۲ نوعی از SD-WAN را راهاندازی کرده بودند.
نیازهای در حال تغییر سازمانها و “نسل جدید” SD-WAN
در چند سال اخیر، به ویژه پس از همهگیری COVID-19، سازمانها تغییرات قابل توجهی در توزیع کاربران، بارهای کاری محاسباتی و نیازهای امنیتی مشاهده کردهاند. با گسترش کار از راه دور، مرزهای شبکه WAN سازمانی به طور چشمگیری تغییر کرده و نیاز به سازگاری با تعداد بیشتری دستگاهها، نقاط پایانی و انواع دسترسیها پیدا کردهاند. برنامهها و دادههای سازمانی که به طور تاریخی در محلهای سازمانی/مراکز داده میزبانی میشدند، اکنون بیشتر در ابر عمومی یا در یک محیط ابری چندگانه/هیبریدی قرار دارند. همراه با این تغییرات، چشمانداز تهدیدات امنیت سایبری به طور چشمگیری تغییر کرده و آسیبپذیریهای جدیدی برای سازمانها ایجاد شده است.
با توجه به این تغییرات در نیازهای شبکه WAN سازمانی، سازمانها در حال بازنگری در WANهای خود هستند و به دنبال فروشندگانی هستند که با جدیدترین چالشهای سازمانی همخوانی دارند: • یک معماری شبکه باز که میتواند از موقعیتهای موبایل، دسکتاپ یا شاخهای با اتصالات به هر معماری ابری با انعطافپذیری در نوع حمل و نقل پشتیبانی کند. • خدماتی که شبکههای میانی قدرتمندی برای اتصال جهانی با تأخیر کم ارائه میدهند. • پیشنهادات امنیتی که در ارائه SD-WAN آنها تعبیه شدهاند (SASE). • قابلیتهای گزارشدهی و هماهنگی مبتنی بر ابر.
بر این اساس، امروز شاهد ظهور “نسل جدید” از فروشندگان SD-WAN هستیم که کسبوکارشان حول نیازهای فوق بنا شده است، و همچنین شاهد تغییر جدیدی در WAN از SD-WAN 1.0 به فروشندگان شبکه WAN نسل جدید هستیم.
این روند تا چه زمانی ادامه خواهد داشت و چه زمانی موج بعدی تغییر رخ خواهد داد؟ تنها زمان مشخص خواهد کرد!
گر به این نوع از مقالات علاقمند هستید حتما مقاله اصطلاحات شبکه را مطالعه کنید