در اوایل هفته گذشته، مایکروسافت در اظهارنظری عجیب و بی‌سابقه، تعریف جدیدی از سیستمعامل مدرن ارائه کرد. در نظر مایکروسافت، چنین سیستم‌عاملی باید بتواند به نسل جدید دستگاه‌های هوشمند خدمت‌رسانی کند که از فرم‌فکتور‌های متفاوتی بهره می‌برند؛ اما پرسش اینجا است که سیستمعامل مدرن دقیقا چه نوع سیستم‌عاملی است؟
این سؤالی است که از اوایل هفته گذشته، در ذهن بسیاری از کاربران مطرح شده است. ردموندیها فقط به برخی از ویژگی‌های مدنظرشان برای این سیستمعامل مدرن بهطورکلی اشاره کرده‌اند. نکته‌ی جالب این است که در توضیح این سیستمعامل، حتی یک‌بار هم نامی از ویندوز به‌میان نیامد؛ بههمیندلیل، به‌نظر می‌رسد باید خود را برای پایان عصر ویندوز آماده سازیم.
با‌توجه‌به ابهام زیادی که درباره‌ی توضیحات مایکروسافت وجود دارد، در این مطلب سعی می‌کنیم با استفاده از اطلاعات پیشین، تلاش‌های آتی مایکروسافت در حوزه سیستمعامل را موشکافی کنیم.
سیستمعامل مدرن چیست؟
پیش از هر چیزی، باید بدانید سیستمعامل مدرنِ مایکروسافت ویندوز ۱۰ نیست. ویندوز ۱۰ برپایه‌ی فناوری‌هایی توسعه پیدا کرده که از زمان پیدایش آن‌ها چندین دهه می‌گذرد؛ بنابراین، قطعا نمی‌تواند تجربه‌ی مدرنی به کاربران ارائه دهد. مایکروسافت می‌خواهد با سیستمعامل مدرن خود این موضوع را حل کند. این سیستمعامل که به‌صورت داخلی به‌نام Windows Core OS شناخته می‌شود، از سال ۲۰۱۶ تاکنون درحال‌توسعه بوده است. هدف ردموندیها این است سیستم‌عاملی را روانه بازار کنند که پلتفرمی ماژولار، اما یکپارچه را در طیف وسیعی از دستگاه‌ها ارائه دهد.
مشخصا چنین محصولی را می‌توان نسل جدید سیستمعامل ویندوز دانست که برای اجرا روی نسل نوینی از دستگاه‌ها نظیر هولولنز ۲، سرفیس هاب ۲X، نسل آتی کنسول ایکس‌باکس و بسیاری از دستگاه‌های جدید و خاصی که در آینده رونمایی می‌شوند، بهینه‌سازی شده است. چنین سیستم‌عاملی می‌تواند خود را به‌هر‌شکلی تغییر دهد تا نیاز‌های متفاوت در دستگاه‌های گوناگون را به‌خوبی پاسخ‌گو باشد. همچنین به‌لطف استفاده از فناوری‌های نرم‌افزاری نوین، حجم به‌مراتب کمتری درمقایسه‌با ویندوز ۱۰ دارد؛ در‌حالی‌که همچنان خواهد توانست برنامه‌های یونیورسال و Win32 را اجرا کند.
به‌روزرسانی یکپارچه
یکی از ویژگی‌هایی که مایکروسافت از آن به‌عنوان شاخصه اصلی سیستمعامل مدرن عنوان کرد، دریافت به‌روزرسانی‌های یکپارچه است؛ موضوعی که از مدت‌ها پیش شایعاتش درباره‌ی Windows Core OS نقل محافل خبری بود. غول دنیای نرم‌افزاری برای تحقق چنین اتفاقی، مدت‌های مدیدی روی سیستم ایمیج سیستمعامل جدیدش کار کرده تا دریافت به‌روزرسانی‌ها مانند آنچه در ویندوز ۱۰ می‌بینیم، آزاردهنده نباشد. در دستگاه‌های Windows Core OS، دریافت به‌روزرسانی‌ها شباهت بسیاری به سیستمعامل کروم دارد.
وقتی به‌روزرسانی برای نصب آماده می‌شود، سیستمعامل فایل‌های دریافتی را در پارتیشن آفلاین و مجزا قرار می‌دهد تا نیازی به نصب ازطریق ریستارت نباشد. بدینترتیب، فرایند ریستارت به‌طرز‌محسوسی کاهش می‌یابد؛ درست مثل زمان‌هایی که استفاده عادی انجام می‌دهیم.
امنیت پیش‌فرض
امنیت در دیدگاه مایکروسافت نقش پررنگی برای آینده سیستم‌عامل‌ها دارد. امروزه، ویندوز ۱۰ تاحدودی توانسته به‌صورت پیش‌فرض ایمنی را فراهم آورد؛ اما آنچه ردموندیها قصد دارند با Windows Core OS ارائه دهند، بهطورکلی مقوله‌ی متفاوتی است.
درست مانند امنیتی که iOS ارائه می‌کند، Windows Core OS نیز می‌خواهد ایمن باشد. سیستم ایمیج در این سیستمعامل به‌گونه‌ای است که کسی نمی‌تواند به فایل‌های سیستمی دسترسی پیدا کند. درواقع، کاربر فقط در محیط مربوط‌به خود پرسه می‌زند و فایل‌های سیستمعامل، اپلیکیشن‌ها و… همگی در محیطی ایزوله‌شده نگه‌داری می‌شوند.
بنابراین، اگر به‌طور‌ناخواسته برنامه‌‌ای حاوی فایل‌های بدافزار را روی رایانه خود نصب کنید، به‌دلیل جدا‌بودن فایل‌های سیستمعامل از حوزه‌ی دسترسی برنامه‌ها، هیچ خللی در عملکرد سیستمعامل ایجاد نمی‌شود.
اتصال همیشگی
اتصالِ همیشگی موضوعی است که مایکروسافت هم‌اکنون با دستگاه‌های ویندوزی مبتنی‌بر پردازنده‌های آرم به‌دنبال تحقق آن است. در سیستمعامل مدرن، دستگاه‌ها از ارتباطات اینترنتی بی‌سیم نظیر LTE و ۵G پشتیبانی می‌کنند؛ بنابراین مهم نیست در چه مکانی قرار دارید؛ زیرا امواج اینترنت همواره دردسترس شما قرار دارند.
هوش مصنوعی و اتصال به فضای ابری
این دو مفهوم دوش‌به‌دوش یکدیگر حرکت می‌کنند. مایکروسافت قصد دارد هوش مصنوعی را در تا‌ر‌و‌پود سیستمعامل مدرن خود به‌کار گیرد تا نرم‌افزار در خدمت کاربر باشد. تصور کنید بخش تایم‌لاین و مایکروسافت آفیس در پس‌زمینه با یکدیگر همکاری اطلاعاتی کنند.
راه‌های ورودی
استقبال از سیستمعامل مدرن مستلزم شیوه‌های تعاملی جدیدی است. مایکروسافت در اشاره‌های خود، از راه‌هایی تعاملی نظیر قلم هوشمند و صوت و حتی نگاه نام برد. اگر روی این شیوه‌ها کمی دقیق‌تر شویم، می‌توانیم بفهمیم پدر دنیای ویندوز روی سیستم‌عاملی کار می‌کند که روی طیف گسترده‌تری از دستگاه‌هایی اجرا می‌شود که امروزه می‌شناسیم.
کنترل ازطریق نگاه را هم‌اکنون در هدست واقعیت افزوده هولولنز ۲ شاهد هستیم؛ اما به‌واسطه‌ی برخی از لوازم‌جانبی می‌توان امکان رصد حرکات چشم را برای رایانه‌های ویندوزی نیز فراهم آورد. مایکروسافت به‌‌شدت تلاش کرده رصد حرکات چشم در ویندوز را بهبود بخشد؛ اما به‌نظر می‌رسد این تلاش‌ها در Windows Core OS جلوه‌ای فراتر پیدا خواهد کرد.
چابکی فرم‌فکتور‌ها
شاید تاکنون واژه CShell به‌گوشتان خورده باشد. CShell را می‌توان مکمل Windows Core OS دانست که با آن مایکروسافت می‌تواند پوسته‌های مختلفی برای دستگاه‌های مختلف طراحی کند تا در مواقع موردنیاز، از پوسته مناسب استفاده شود.
درواقع، هسته‌ی سیستمعامل هیچ تفاوتی ندارد؛ بلکه تنها ظاهر سیستمعامل بسته به نوع دستگاه دگرگون می‌شود. بدینترتیب، چنین سیستم‌عاملی با‌وجود‌اینکه کارایی یکسانی دارد، روی کنسول ایکس‌باکس درمقایسه‌با رایانه‌های شخصی ظاهری متفاوت ارائه می‌دهد. این اتفاق به مایکروسافت اجازه می‌دهد خود را به‌راحتی برای دستگاه‌های آینده آماده کند که هم‌اکنون وجود ندارند.
وقتی دستگاه‌ها همه‌چیز می‌شوند
بیش از هرچیز دیگری، Windows Core OS روی دستگاه‌ها تمرکز دارد. مایکروسافت می‌خواهد به شرکایش بال‌و‌پر بلندپروازی برای ساخت دستگاه‌های جدید را بدهد. در گذشته، شرکای سخت‌افزاری ردموندیها فقط به ساخت رایانه‌های شخصی محدود بودند؛ زیرا سیستمعامل ویندوزی چیزی فراتر از این ارائه نمی‌داد. چنین موقعیتی هم‌اکنون نیز وجود دارد و ویندوز ۱۰ برای دستگاه‌های جیبی نظیر گوشی‌های هوشمند و پوشیدنی نظیر ساعت‌‌های هوشمند و گجت‌های قابل‌حمل نظیر تبلت‌ها مناسب نیست.
بهترین کارایی ویندوز ۱۰ را می‌توان در دستگاه‌های ۲ در ۱ و رایانه‌های دسکتاپ یافت؛ اما سیستمعامل مدرن مایکروسافت می‌خواهد این رسم قدیمی را برهم بزند و به شرکت‌ها اجازه‌ی ورود به حوزه‌هایی بدهد که پیش‌تر جرئت فکر‌کردن به آن‌ها را نداشتند. بههمیندلیل، شکل‌و‌شمایل سیستمعامل یادشده روی دستگاه‌های مختلف کاملا متفاوت است. به‌عنوان‌نمونه، سیستم‌عاملی که روی سرفیس هاب ۲X اجرا می‌شود، هیچ شباهتی به سیستمعامل هولولنز ۲ ندارد. همین موضوع برای لپ‌تاپ‌ها، دستگاه‌های تاشو و… نیز صدق می‌کند.
البته، برای توزیع‌های مختلف این سیستمعامل نام‌گذاری متفاوتی نیز نیاز است که در موقع مناسب، این کار انجام خواهد شد. به‌عنوان مثال، نسخه‌ی به‌کاررفته در هولولنز ۲، «ویندوز هولوگرافیک برای کسب‌و‌کار‌ها» نامیده شود. با‌این‌حال، احتمالا روی دستگاه‌های دیگری نظیر تبلت، لپ‌تاپ و ۲ در ۱ها، برندی غیر از ویندوز انتخاب شود.
هنوز نمی‌دانیم مایکروسافت چه زمانی درباره‌ی این سیستمعامل به‌طوررسمی سخن خواهد گفت. طبق شایعات، ردموندیها اکتبر سال جاری قصد دارند رویداد خاصی برگزار کنند؛ بنابراین، بعید نیست Windows Core OS رسما در این رویداد معرفی شود.
