مدیر پیشین گوگل هشدار داد: تا سال ۲۰۲۷ جهان به پادآرمان‌شهری مبتنی بر هوش مصنوعی سقوط می‌کند.
«محمد جودت» (Mohammad Gawdat)، سرپرست ارشد پیشین پروژه‌های «آلفابت» (Alphabet) و «گوگل ایکس» (Google X)، هشدار داد که جهان به‌زودی به سمت پادآرمان‌شهری اجتناب‌ناپذیر مبتنی بر هوش مصنوعی حرکت می‌کند.
او پادآرمان‌شهر را جامعه‌ای با شرایط بسیار بد و ناخوشایند توصیف کرد که نقطه مقابل آرمان‌شهرِ ایده‌آل است. به گفته جودت، علت اصلی این آینده تاریک، ربات‌ها نیستند بلکه نادانی بشر است. وی پیش‌بینی کرد از سال ۲۰۲۷ این روند آغاز شده و ۱۲ تا ۱۵ سال ادامه یابد؛ دوره‌ای که در آن ارزش‌های انسانی همچون آزادی، ارتباط انسانی، پاسخگویی، واقعیت و قدرت دچار اختلال جدی خواهند شد.
او با اشاره به سرعت شگفت‌انگیز پیشرفت هوش مصنوعی گفت: «این تغییر اجتناب‌ناپذیر است و نشانه‌هایش از سال گذشته پدیدار شده‌اند، اما متأسفانه بعید می‌دانم بشریت در زمان باقی‌مانده آگاهی کافی برای تغییر مسیر داشته باشد.» جودت تأکید کرد که هوش مصنوعی لزوماً عامل مستقیم این ویران‌شهر نیست، بلکه به‌عنوان تشدیدکننده مشکلات و نادانی‌های موجود بشر عمل خواهد کرد.
هدف، آرمان‌شهر؛ مقصد، پادآرمان‌شهر
هوش مصنوعی برای ساختن پادآرمان‌شهر خلق نشد؛ هدف اولیه آن، ایجاد آرمان‌شهری بود که با خودکارسازی وظایف تکراری، حجم کار میلیون‌ها نفر را در سراسر جهان کاهش دهد و بدون افت بهره‌وری، زمان ارزشمندی را به زندگی روزمره انسان‌ها بازگرداند. اما واقعیت امروز، فاصله زیادی با این رؤیا دارد. در جهانی که سرمایه‌داری بر همه ارزش‌ها سایه انداخته، این آرمان در مسیر تحقق، به ابزاری برای سودجویی بی‌وقفه تبدیل شده است.
به گفته کارشناسان، اثرات مخرب هوش مصنوعی در بازار کار آغاز شده و این فناوری در حال بازتعریف کامل مفهوم کار است. شرکت‌ها به جای استفاده از آن برای کاهش فشار کاری، از آن برای حداکثرسازی بهره‌وری و سود بهره می‌گیرند؛ با اخراج کارکنان، توقف یا کاهش استخدام، و تحمیل فشار بیشتر بر نیروی کار موجود.
«محمد جودت» در این باره می‌گوید: «این روند اتفاقی نیست. همه فناوری‌ها در طول تاریخ، توانایی‌ها و ارزش‌های موجود بشر را تقویت کرده‌اند و امروز، بزرگ‌ترین ارزش مسلط، سرمایه‌داری است. همان‌طور که شبکه‌های اجتماعی بیش از آنکه ما را به هم نزدیک کنند، باعث تنهایی بیشترمان شدند و تلفن‌های همراه کمتر از آنچه وعده داده بودند، بار کار ما را کاهش دادند.»
کارهای زشتی که فقط از انسان برمی‌آید
جودت بر این باور است که هوش مصنوعی، برخی از ناشایست‌ترین رفتارهایی را که تنها از انسان برمی‌آید، تشدید خواهد کرد.
او به نمونه‌هایی مانند تولید محتوای مستهجن جعلی، استفاده فزاینده از سلاح‌های خودمختار در جنگ، و به‌کارگیری هوش مصنوعی مولد در ارتش اشاره می‌کند؛ فناوری‌ای که اکنون به بدترین جنبه‌های بشریت خدمت می‌کند. کلاهبرداری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی، به‌ویژه در حوزه ارزهای دیجیتال، رشد چشمگیری داشته و نگرانی کارشناسان جنگ هسته‌ای را برانگیخته است که ممکن است این فناوری به‌زودی کنترل سلاح‌های هسته‌ای را در دست گیرد.
هوش مصنوعی همچنین ابزارهای نظارت عمومی را در مقیاس وسیع بهبود داده است. امروز سامانه‌های نظارتی مبتنی بر این فناوری در کشورهای متعددی فعال‌اند؛ از زیرساخت‌های گسترده چین گرفته تا استفاده دولت آمریکا برای رصد حساب‌های شبکه‌های اجتماعی مهاجران و مسافرانی که قصد ورود به این کشور را دارند.
هوش مصنوعی تنها چهره‌ای زیان‌آور ندارد
هوش مصنوعی با وجود همه این موارد همچنان می‌تواند تغییرات مثبت و قابل توجهی به همراه داشته باشد. این فناوری تاکنون نقش مهمی در پیشرفت‌های علمی، به‌ویژه در حوزه پزشکی و داروسازی ایفا کرده است و همین دستاوردها می‌توانند در آینده، بستری برای استفاده‌ای آرمان‌شهری و سازنده از آن فراهم کنند؛ البته به شرطی که بشریت ابتدا با چالش‌های آن روبه‌رو شود.
جودت تأکید می‌کند که باید به دولت‌ها فشار آورد تا محدودیت‌های مشخصی برای استفاده از هوش مصنوعی تعیین کنند. او می‌گوید: «قرار نیست خود هوش مصنوعی را تغییر دهیم، بلکه باید نحوه استفاده از آن را قانون‌گذاری کنیم. همان‌طور که نمی‌توان طراحی چکش را طوری تغییر داد که فقط میخ بکوبد و هرگز آسیبی نزند، اما می‌توان قتل با چکش را جرم دانست، چکش هوش مصنوعی نیز اکنون در دستان ماست و ماندگار خواهد بود. پرسش این است که آیا اراده‌ای برای نوشتن قوانین علیه سوءاستفاده از آن وجود دارد یا نه.»
منبع: ایسنا
