اینتل، غول سازنده پردازنده‌های کامپیوتر و لپ‌تاپ می‌خواهد در سال جاری میلادی وارد بخش جدیدی شود: بازار کارت‌های گرافیک. این بازار که در حال حاضر تحت سلطه انویدیا و AMD قرار دارد، به‌زودی میزبان یک بازیکن تازه‌نفس، اینتل آرک می‌شود. اما درباره کارت های گرافیک اینتل ARC چه اطلاعاتی داریم؟
در این مطلب قصد داریم ویژگی‌های نخستین نسل از کارت‌های گرافیک اینتل را به‌صورت مختصر و ساده بررسی کنیم تا ببینیم کارت‌های گرافیک اینتل آرک می‌توانند رقیبی جدی برای محصولات انویدیا و AMD باشند یا خیر.
کارت های گرافیک ARC اینتل
بیش از بیست سال است که مشتریان برای انتخاب کارت گرافیک تنها می‌توانند کارت‌های گرافیک انویدیا یا کارت‌های گرافیک AMD را انتخاب کنند؛ البته اینتل هم از سال ۲۰۱۰ عرضه پردازنده‌های دارای GPU ادغام‌شده را آغاز کرده؛ اما مسلماً این برند برای کسب موفقیت بیشتر در زمینه پردازنده‌های گرافیکی باید کارت‌های گرافیک مجزایی را نیز طراحی و تولید کند.
اینتل برای دستیابی به این هدف، در سال ۲۰۲۱ از عرضه نخستین نسل از کارت‌های گرافیک مستقل خود با اسم رمز Alchemist خبر داد و می‌خواهد آن‌ها را امسال روانه بازار کند.
در ادامه شما را با اطلاعات منتشر شده از این کارت‌های گرافیک آشنا می‌کنیم.
فناوری پردازشی کارت های گرافیک اینتل آرک
انویدیا برای کارت‌های گرافیک سری RTX 30 از معماری آمپر (Ampere) و AMD هم در کارت‌های گرافیک سری ۶۰۰۰ رادئون آر ایکس (Radeon RX 6000) از معماری RDNA2 استفاده می‌کند، اینتل هم برای کارت‌های گرافیکش از معماری Xe-HPG بهره می‌برد.
در این طراحی جدید از هسته‌های Xe-HPG استفاده شده که در آن‌ها موتورهای وکتور ۲۵۶ بیتی (Vector Engines) برای انجام فعالیت‌های متداول گرافیکی و موتورهای ماتریکس ۱۰۲۴ بیتی برای پردازش هوش مصنوعی با یکدیگر ترکیب شده‌اند.
پردازنده گرافیکی Xe-HPG با استاندارد دایرکت ایکس ۱۲ آلتیمیت (Direct X 12 Ultimate) و رابط برنامه‌نویسی ولکان (Vulkan) سازگار است. در این پردازشگر گرافیکی یک واحد رهگیری پرتو (Ray Tracing) نیز وجود دارد که با DirectX Raytracing و Vulkan RT سازگار است؛ بنابراین کارت های گرافیک اینتل آرک در زمان عرضه خود جدیدترین فناوری‌های گرافیکی روز دنیا را دارند.
طراحی ریز معماری Xe-HPG پیاده‌سازی پیکربندی‌های مختلف توسط اینتل در کارت‌های گرافیک جدید خود را امکان‌پذیر کرده است؛ بنابراین اینتل می‌تواند کارت های گرافیک اینتل ARC را با پیکربندی‌های مختلف در نمونه‌های پایین‌رده، میان‌رده و رده‌بالا برای بودجه‌های مختلف تولید کند.
شتاب‌دهی دیپ لینک (Deep Link Acceleration)
AMD بهره‌مندی از قابلیت دسترسی هوشمند به حافظه (Smart Access Memory) را هم برای پردازنده‌های رایزن ۵۰۰۰ و هم کارت‌های گرافیک رادئون آر ایکس ۶۰۰۰ (Radeon RX 6000) امکان‌پذیر کرده است؛ اما اینتل قصد دارد تنها به ایجاد قابلیت اشتراک‌گذاری حافظه بسنده نکند و برای ارتقای عملکرد کارت‌های گرافیک مجزای خود امکان استفاده از قابلیت‌های دیگری را نیز برای آن‌ها فراهم کند.
یکی از مزایای فناوری لینک‌دهی عمیق یا دیپ لینک (Deep Link)، رمزگذاری چندگانه یا هایپر انکد (Hyper Encode) است که به لطف آن سیستم هم از پردازنده ادغام‌شده در سی‌پی‌یو و هم از کارت گرافیک ARC اینتل برای رندر کردن فریم‌ها استفاده می‌کند. در ضمن این قابلیت امکان استفاده از فناوری هوش مصنوعی هم توسط پردازشگر گرافیکی سی‌پی‌یو و هم توسط کارت گرافیک مجزا برای پردازش ویدیو و تصویر را نیز فراهم کرده است.
دیپ لینک امکان هدایت جریان بین سی‌پی‌یو و کارت گرافیک به‌صورت هوشمند را نیز امکان‌پذیر کرده است. چنین قابلیت مفیدی باعث می‌شود جریان نیرو به هر قسمتی که لازم باشد، منتقل شود تا عملکرد کلی سیستم بهبود یابد؛ بنابراین زمانی که در حال اجرای بازی جدیدی با گرافیک بسیار بالا هستید، جریان نیرو به سمت کارت گرافیک و زمانی که سیستم در حال انجام فعالیت پردازشی سنگین است، نیرو به سمت سی‌پی‌یو هدایت می‌شود. این قابلیت به افزایش عمر باتری لپ‌تاپ‌ها نیز کمک شایانی می‌کند.
ابرنمونه‌برداری (Super Sampling)
کارت‌های گرافیک آرک اینتل دارای فناوری XeSS هستند که مانند فناوری DLSS انویدیا و FidelityFX شرکت AMD برای تقویت رزولوشن بازی و درعین‌حال اجرای روان آن به کار می‌رود. XeSS این امکان را برای سیستم فراهم می‌کند که رزولوشن بازی ۱۰۸۰p را بدون افت فریم ارتقا و به ۴K افزایش دهد.
در حال حاضر بسیاری از بازی‌ها از این قابلیت پشتیبانی می‌کنند که شامل Hitman III و The Rift Breaker و چند بازی دیگر می‌شود. در ضمن چند استودیوی بازی‌سازی ازجمله استودیوهای PUBG Studios و Ubisoft نیز در ساخت بازی‌های خود از این فناوری استفاده می‌کنند.
در فناوری XeSS از شبکه عصبی برای ایجاد تصویری با رزولوشن ارتقاداده شده با کیفیت بالا استفاده می‌شود که کیفیت آن تقریباً در حد کیفیت تصویری با رزولوشن ۴K واقعی است. شبکه مورد استفاده برای این کار اطلاعات ساب‌پیکسل‌های نزدیک به یکدیگر و همچنین فریم‌های قبلی را جمع‌آوری می‌کند تا بهترین خروجی ممکن به دست آید.
پشتیبانی گسترده از بازی‌ها
درصورتی‌که بازی‌های AAA پرهزینه با بودجه چند میلیون دلاری که برای پلتفرم‌های مختلف ساخته شده‌اند، از قابلیت‌های موجود در یک کارت گرافیک رده‌بالا پشتیبانی نکنند، ساخت چنین کارت گرافیکی بی‌فایده است. به همین دلیل اینتل برای ایجاد پشتیبانی از قابلیت‌های کارت گرافیک رده‌بالایش در جدیدترین عناوین، با توسعه‌دهندگان آن‌ها همکاری بسیار نزدیکی دارد تا بازی‌ها با بهره‌مندی از کارت های گرافیک اینتل با بهترین کیفیت ممکن اجرا شوند.
در حال حاضر یعنی در ماه ژانویه ۲۰۲۲، فهرست بازی‌هایی که با کارت گرافیک ARC اینتل کاملاً سازگارند، به شرح زیر است:
Hitman III
The Rift Breaker
Grit
Dolmen
Super People
Grid Legends
Death Stranding: Director’s Cut
PUBG
Arcadegeddon
Instinction
غول تراشه‌سازی آمریکایی با استودیوهای بازی‌سازی زیادی نیز مشارکت دارد که تاکنون ۵۰۵ بازی ساخته‌اند. از میان این استودیوها می‌توان به استودیوهای Codemasters ،Exor Studios Fishlabs ،Hashbane ،IO Interactive ،IllFonic ،Kojima Productions ،Massive Work Studios ،PUBG Studios ،Techland ،Ubisoft و Wonder People اشاره کرد.
توسعه بیشتر کارت های گرافیک اینتل در آینده
اینتل با اعلام نقشه راه توسعه خود نشان داده که به توسعه فناوری کارت گرافیک مجزای خود در آینده متعهد است. همانطور که گفتیم، این شرکت در حال حاضر در حال کار روی کارت گرافیک‌های مجزای سری Alchemist است که قصد دارد آن‌ها را در سال میلادی جاری عرضه کند.
بنچمارک‌های افشا شده از کارت های گرافیک اینتل
اگرچه اینتل اطلاعات پنچمارک کارت‌های گرافیک آرک خود را هنوز به‌صورت رسمی منتشر نکرده، اما اطلاعات غیررسمی نشان‌دهنده عملکرد بسیار خوب آن‌هاست. یکی از کاربران توییتر با آیدی APISAK اسکرین‌شاتی از پنجمارک بازی Ashes of the Singularity: Escalation را منتشر کرده است.
نکته قابل‌توجه در مورد این بنچمارک این است که کارت گرافیک Xe اینتل همراه با نسل دوازدهم Core i9-12900K اینتل و رم ۳۲ گیگابایتی استفاده شده است؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت کامپیوتر مورد استفاده برای اجرای این بازی، یک کامپیوتر دسکتاپ دارای پردازنده گرافیکی ادغام‌شده UHD 770 است؛ بنابراین می‌توان گفت احتمالاً فردی در اینتل عملکرد گرافیک این کمپانی را امتحان کند.
تاریخ عرضه کارت های گرافیک ARC اینتل
اینتل در سال ۲۰۲۱ در زمان اعلام اولین خبر ساخت کارت‌های گرافیک آرک، تاریخ رونمایی و عرضه آن‌ها را سه‌ماهه نخست سال ۲۰۲۲ اعلام کرد؛ اما در نشست‌های مطبوعاتی اخیر هیچ اشاره‌ای به عرضه این کارت گرافیک‌ها در این مدت زمان نشده است؛ بنابراین در دو ماه آینده نباید منتظر کارت گرافیک‌های جدید اینتل باشیم.
احتمالاً دلیل این خلف وعده اینتل کمبود تراشه است که اخیراً به یک بحران در زنجیره تأمین تبدیل شده و در سراسر جهان شاهد این مشکل بزرگ هستیم. این بحران از زمان پیدایش گونه امیکرون و شیوع آن در سراسر جهان تشدید شده است.
«لیزا پیرس» (Lisa Pearce)، معاون اینتل و مدیرعامل گروه محاسبات بصری (Visual Compute Group) اعلام کرده است که در حال حاضر اینتل در حال ارسال کارت‌های گرافیک مجزای ARC خود برای سازندگان وسایلی است که قصد دارند در محصولات خود از نسل دوازدهم پردازنده‌های Core استفاده کنند.
او همچنین محصولات مجهز به پردازنده‌ها و گرافیک‌های اینتل را به نمایش گذاشته؛ بنابراین می‌توان نتیجه گرفت کارت‌های گرافیک مجزای اینتل ابتدا برای تولیدکنندگان محصولات نهایی (مثل لپ‌تاپ‌ها، تبلت‌ها و کنسول‌ها) شریک این برند عرضه و ارسال می‌شوند.
در تصویر بالا برندهایی را که احتمالا محصولات آن‌ها با کارت گرافیک ARC اینتل عرضه خواهند شد، مشاهده می‌کنید.
هنوز مشخص نیست که آیا اینتل هم مثل انویدیا و AMD کارت گرافیک‌های مجزای خود را به‌تنهایی به فروش می‌رساند یا خیر.
کارت گرافیک ARC اینتل و رقابت سنگین در بازار
بدون تردید ورود اینتل به حوزه طراحی و تولید کارت‌های گرافیک مجزا اتفاق مهمی محسوب می‌شود. در حال حاضر ۸۰ درصد از سهم بازار کارت گرافیک در اختیار انویدیا قرار دارد و مابقی آن متعلق به AMD است. بسیاری از کارشناسان معتقدند آغاز ساخت کارت گرافیک‌های مجزا توسط اینتل می‌تواند زمینه‌ساز ایجاد رقابت بهتر در بین این سه برند مطرح شود و تولید کارت‌های گرافیک با عملکرد بهتر و قیمت‌های پایین‌تر را به دنبال داشته باشد.
قطعاً در حال حاضر مشتاقان کارت‌های گرافیک قدرتمند و رده‌بالا بی‌صبرانه منتظر عرضه کارت گرافیک ARC اینتل هستند. بی‌شک زمانی که مدل‌های مختلف این کارت گرافیک وارد بازار شوند، ویدیوهای بررسی عملکرد و نتایج بنچمارک زیادی از آن‌ها منتشر خواهد شد تا عملکردشان با محصولات انویدیا و AMD مقایسه شود.
منبع: دیجیاتو
