به باور ستاری افرادی که مهاجرت می‌کنند و از کشور خارج می‌شوند، همچنان به‌نوعی با اکوسیستم داخلی کار می‌کنند.
«سورنا ستاری»، معاون سابق علمی و فناوری ریاست جمهوری گفت افراد متخصص حوزه فناوری بعد از مهاجرت همچنان با اکوسیستم داخل ایران در ارتباط هستند و این مسئله می‌تواند به رشد اکوسیستم کمک کند. او همچنین باور دارد این مسئله، یعنی بازگشت به وطن، همیشه در گوشه ذهن این دسته از افراد باقی مانده است. ستاری گفت باید امید را به اکوسیستم استارتاپی برگرداند تا جلوی موج مهاجرت گرفته شود.
سورنا ستاری در گفتگو با دیجیاتو و در پاسخ به این سوال که ادامه روند مهاجرت، مخصوصاً مهاجرت استارتاپ‌ها چه نتیجه‌ای خواهد داشت، گفت: «بسیاری از افرادی که مهاجرت می‌کنند و از کشور خارج می‌شوند، همچنان به‌نوعی با اکوسیستم داخلی کار می‌کنند.»
به گفته او تعدادی از افرادی و شرکت‌هایی که مهاجرت کرده‌اند، همچنان به همکاری خود با اکوسیستم ادامه می‌دهند؛ مسئله‌ای که می‌تواند برای رشد اکوسیستم استارتاپی مفید باشد و همچنین روزنه امیدی برای بازگشت نخبگان را در خود دارد.
ستاری با بیان اینکه باید تلاش کنیم اثر این مهاجرت را کم کنیم، به مسأله نرخ دلار تاثیر آن در وضعیت اقتصادی اشاره کرد و گفت: «در این شرایط، مواجهه با این روند مهاجرت طبیعی است اما نباید ناامید شد.» او با تأکید بر اینکه باید صبر کرد و در برابر مشکلات ایستاد، به شعر حافظ اشاره کرد و گفت: «مرغ زیرک چون به دام افتد، تأمل بایدش»!
او با تأکید بر اینکه تفاوت نرخ دلار و شرایط اقتصادی بر جریان مهاجرت بی‌تأثیر نیست، گفت: «به‌هر‌حال اتمسفری که در ماه‌های اخیر ایجاد شده، مشکلات زیادی از جمله مهاجرت را تشدید کرده است. از‌همین‌رو باید حس امید را به افراد برگردانیم تا شرایط بهبود پیدا کند.»
وضعیت اختلال اینترنت و همچنین فیلترینگ و عدم دسترسی کاربران اینترنت به وب‌سایت‌های تخصصی و حتی شبکه‌های اجتماعی عمومی سبب آسیب به اکوسیستم نوآوری شده است. در این شرایط حتی شاهد تعدیل نیروی شرکت‌ها و استارتاپ‌های فناورانه هم بوده‌ایم. در چنین شرایطی و با حفظ شرایط موجود چطور می‌توان حس امید را به جوانان تزریق کرد؟
ستاری در پاسخ به این پرسش و با تأکید بر اینکه همیشه راهی وجود دارد، به دیجیاتو گفت: «من عادت کرده‌ام زمانی که زورم نمی‌رسد چیزی را تغییر دهم، تلاش کنم تا با نوآوری، اکوسیستم جدیدی را ایجاد کنم.»
ستاری همچنین تأکید کرد: «ما باید با نگاه تأملی به وضعیت موجود نگاه کنیم و در تلاش برای ایجاد شرایط مطلوب باشیم.»
معاون علمی و فناوری سابق ریاست جمهوری همواره به اعتماد بر نخبگان تأکید داشت و یکی از بخش‌های کارنامه‌اش، تلاش برای جذب دوباره نخبگانی بود که از کشور مهاجرت کرده‌اند.
او تقریباً یک سال گذشته اعلام کرده بود که ۶ هزار و ۵۰۰ شرکت دانش‌بنیان و بیش از هزار و ۵۰۰ شرکت خلاق و نیز ۱۰ هزار استارتاپ در کشور فعال هستند که اغلب آن‌ها توسط افراد نخبه دانشجویی و فارغ‌التحصیلان دانشگاهی راه‌اندازی و موجب توسعه زیست‌بوم نوآوری و فناوری کشور شده‌اند.
این موضوع اما درحالی است که رصدخانه مهاجرت ایران در گزارش‌های آبان‌ماه خود درباره گرایش فعالان استارتاپی کشور به مهاجرت هشدار داده. گزارش اردیبهشت‌ماه این نهاد مدعی است «طبق نتایج آخرین پیمایش‌های رصدخانه مهاجرت ایران (برگزار‌شده در بهار ۱۴۰۰)، میل به مهاجرت در میان فعالان استارتاپی کشور نزدیک به ۶۳ درصد اعلام شده.»
اما آماری که درحال‌حاضر در برای تحلیل و بررسی در اختیار داریم، تا پیش از اختلال اینترنت است. بعد از گسترش روند کاهش پهنای باند که از مهرماه ۱۴۰۱ آغاز شد، داده‌های مستندی در دست نیست؛ هرچند مصاحبه مدیران استارتاپ‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان در این مدت زنگ خطر مهاجرت استارتاپ‌ها و همچنین متخصصان حوزه فناوری را به صدا درآورده است.
منبع: دیجیاتو
